Τρίτη 6 Αυγούστου 2013

Όμορφη Εποχή: Belle epoque




Μπελ Επόκ oνομάστηκε η περίοδος που ξεκίνησε από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη και χαρακτηρίστηκε για το αισιόδοξο πνεύμα που κυριάρχησε.

Εμφανιζόμενη κατά τη διάρκεια της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας και της Mεγάλης Γερμανικής Αυτοκρατορίας, η «Mπελ Eπόκ» ονομάστηκε εκ των υστέρων, όταν άρχισε να θεωρείται ως «χρυσή εποχή». H ειρήνη επικράτησε μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης, οι νέες τεχνολογίες βελτίωναν τη ζωή (η οποία ήταν ανέφελη από το φόρο εισοδήματος) και η εμπορική τέχνη προσάρμοζε το αναγεννησιακό στυλ και το στυλ του δέκατου όγδοου αιώνα με τις σύγχρονες μορφές της.

Ο διαχωρισμός της τύχης της καθημερινής ζωής των «εχόντων» και «μη εχόντων» στη Δυτική Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκε θεαματικά κατά το τελευταίο τέταρτο του αιώνα.  Η επινόηση των επαγγελματικών δείπνων επεκτάθηκε στις ανώτερες τάξεις, και η σαμπάνια τελειοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Μπελ Επόκ.


Τα φανταχτερά φτερά και οι γούνες ήταν το πιο εμφανές χαρακτηριστικό της μόδας τότε. Τα ρούχα υψηλής ραπτικής εμπνέονταν πια στο Παρίσι, το κέντρο της Μπελ Επόκ, όπου συγκεντρώνονταν η μόδα, η οποία άρχισε να κινείται σε ετήσιο ρυθμό.
Τότε καθιερώθηκαν στο Παρίσι, σε ετήσια βάση, οι επιδείξεις της υψηλής ραπτικής και οι τάσεις της μόδας που απευθύνονταν στα υπερβολικά υψηλά εισοδήματα. Δίπλα σε αυτές τις ανόητες και χυδαία ματαιόδοξες επιδείξεις πλουτισμού αναπτύχτηκε και το μποέμικο πνεύμα ως τρόπος ζωής που βρήκε πεδίο δόξης λαμπρό στα καμπαρέ της Μονμάρτης.

 Επιτεύγματα


Αυτή την περίοδο παίρνουν σάρκα και οστά τα όνειρα της ανθρώπινης επινοητικότητας, που έχουν σαν αποτέλεσμα να βάλουν την ανθρωπότητα σε μιαν άλλη πρωτόγνωρη για τα ως τότε δεδομένα τροχιά. Το 1903 έχουμε τους αδελφούς Ράιτ να απογειώνουν το πρώτο αεροπλάνο, όπως το ονόμασε ο Γάλλος Κλεμάν Αντέρ. Πατρίδα της αεροπορίας θεωρείται η Γαλλία, όπου το 1909 ο Μπερλιό διάβηκε τη Μάγχη και το 1913 ο Ρολάν Γκαρός τη Μεσόγειο. Αλλά και οι… επίγειες επιδόσεις δεν υπήρξαν λιγότερο εντυπωσιακές. Ο Αμερικανός Έντισον εφηύρε τον φωνογράφο και το μικρόφωνο. Οι Νίψε και Νταγκέρ εφηύραν τη φωτογραφία και το 1895 οι αδελφοί Λυμιέρ πρόβαλαν τις πρώτες κινηματογραφικές ταινίες. Ακολούθησαν ο Πιερ και η Μαρί Κιουρί, που ανακάλυψαν την ύπαρξη της ραδιενέργειας, ενώ το 1905 ο Αϊνστάιν στη Γερμανία και στην Ελβετία διατύπωσε τη θεωρία της «γενικής σχετικότητας». Δεν πρέπει να παραλείψουμε δε ότι το 1895 ο Φρόυντ στη Βιέννη εγκαινιάζει τις πρώτες ψυχαναλυτικές θεραπείες του. Ο Εντουάρ Μπρανλύ, τελειοποιώντας τον ασύρματο, ανοίγει τον δρόμο στις απίστευτες «μέρες του ραδιοφώνου»!


Το Παρίσι των γραμμάτων και των τεχνών

Το Παρίσι αναδείχτηκε η πιο αντιπροσωπευτική πόλη των τεχνών, καθώς όλες οι πρωτοπορίες ξεκινούσαν από εκεί και κατέληγαν εκεί. Τα μπαρ της Μονμάρτης ήταν γεμάτα από τους μεγαλύτερους ζωγράφους της εποχής, οι οποίοι θα άλλαζαν την ιστορία της ζωγραφικής. Δεν έλειπαν ποτέ από τις θέσεις τους ο Κορό, ο Μανέ, ο Μονέ, ο Πικάσο, ο Ντεγκά, ο Σερά, ο Βαν Γκογκ, ο Τουλούζ Λοτρέκ, ο Σεζάν, οι εκπρόσωποι του ιμπρεσιονισμού, του κυβισμού, οι φωβιστές… Η τέχνη της ζωγραφικής σε αυτή την περίοδο γνώρισε μια πραγματική έκρηξη, που μόνο με την Αναγέννηση μπορεί να συγκριθεί.



Αλλά και η λογοτεχνία γνώριζε ημέρες δόξας μέσα από τα γραπτά κορυφαίων συγγραφέων που συνέχιζαν τη δόξα του Φλωμπέρ και του Μποντλαίρ, οι οποίοι μόλις είχαν πεθάνει. Η υπόθεση Ντρέιφους είχε ήδη γίνει γνωστή από τον Ζολά. Ακολούθησαν στο λογοτεχνικό προσκήνιο μεγαλοφυΐες σαν τον Προυστ με το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», τον Αντρέ Ζιντ με τους «Κιβδηλοποιούς» αλλά και εμπνευσμένοι ποιητές όπως ο Ρεμπώ, ο Βερλάιν και ο Γκιγιώμ Απολλιναίρ. Κορυφαία στιγμή υπήρξε το 1885 η κηδεία του Βίκτωρα Ουγκώ στο Πάνθεον, δημοσία δαπάνη, ο οποίος επανήλθε από την εξορία μαζί με τη Δημοκρατία, που γνώρισε ημέρες δόξας.

Ανώμαλη προσγείωση:
Η Μπελ Επόκ συνέπεσε με μια περίοδο ειρήνης. Τα χρόνια μεταξύ του γαλλο-πρωσικού πολέμου (1870-1871) και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) χαρακτηρίστηκαν από μια ασυνήθιστη πολιτική σταθερότητα στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη. Παρά την ένδεια της εργατικής τάξης, η εποχή της Μπελ Επόκ αναθάρρησε τα όνειρα της ανθρωπότητας, της έδωσε νέα φτερά, ανανεώνοντας την ελπίδα αλλά και αφήνοντας μεγάλα περιθώρια για την επί της γης ευτυχία. Ωστόσο η πραγματικότητα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου προσγείωσε απότομα αυτό το φτεροκόπημα και έβαλε την ανθρωπότητα σε μια μεγάλη και οδυνηρή δοκιμασία, από την πείρα της οποίας καθώς φαίνεται ελάχιστα ωφελήθηκε.


Πηγές:
wikipedia
το ποντίκι

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου